ÇOCUKLAR İÇİN DOĞA KİTAPLARI
Gizemli Bitkiler
Ağaçlar

NGBB'nin, çocuklara yönelik hazırlanmış doğa kitaplarına ilişkin önerilerinin ilk konusu, ağaçlar... Ağaçlar, ekosistemde canlılığın kaynağını oluşturan elemanlar arasında önemli yer tutar. Yeryüzünde yaşamın sürmesi, bitki örtüsünün varlığının ve çeşitliliğinin korunarak sürdürülebilirliğinin sağlanmasına bağlıdır. Bu konuda atılacak ilk adımlardan biri, bitkilerin yakından tanınması, tanıtılması ve korunmasına ilişkin çabaların en geniş kitlelere yayılmasıdır. Gelecek nesillerin bu bilgileri, küçük yaşlarda kavrayıp bilinçlenmesi, canlı yaşamın korunması ve sürdürülmesinde önemli rol oynayacaktır.

Ağaçların Nasıl Konuştuğunu Duyuyor musun?
ORMANDA KÜÇÜK BİR KEŞİF GEZİSİ

Kitabın yazarı Peter Wohlleben, ormancılık eğitimi aldıktan sonra uzun süre ormancılık alanında çalışmış. Daha sonra görevinden ayrılan Wohlleben, ekoloji konusunda olgunlaştırdığı düşüncelerini, daha rahat şekilde eyleme dökme imkânı bulmuş. Ağaçlara ve ormanlara tutkuyla bağlı olan yazarın diğer kitapları: Ağaçların Gizli Yaşamı (2018), Hayvanların Gizli Yaşamı (2020), Hayvanlar Nerede Yaşar Biliyor musun? (2020).

TEMA’nın desteğiyle yayımlanan kitap, özellikle 7-11 yaş grubundaki okurlar için öneriliyor. Kitap, ağaçlar ve ormanlar hakkında, yazarın deneyimleri ve bilimsel araştırmalar sonucu elde edilmiş pek çok bilgiyi içeriyor. Aynı zamanda, bitkilerin yanı sıra diğer orman sakinleriyle ilgili çeşitli bilgiler de yer alıyor.

Peter Wohlleben’ın, ilgi alanına ilişkin derin bilgisini yansıtan metinlerde, sempatik bir üslupla aktardığı ifadeler, anlatım zenginliği içeriyor ve eserin kolaylıkla anlaşılmasını sağlıyor. Ayrıca, çok sayıda renkli resimler ve çizimlerle oluşturulan görsel zenginlik de kitabı ilgi çekici hale getirmiş.

Türkiye’nin Ağaçları Albümü

Kitabın yazarı, çevirmen ve editör olarak katıldığı yayımcılık alanındaki çalışmalarını, 2018 yılından itibaren kendi kurduğu, Kumdan Kale Yayınları ile sürdürüyor. Bu alanda, farklı yaş grupları için kırktan fazla çocuk kitabı kaleme almış ve çeviriler yapmış.

Türkiye’nin Ağaçları Albümü'nün tüm seti, dört kitaptan oluşuyor. Doğada bulunan ağaçları tanıtmak ve ayırt edici özelliklerini açıklamak amacıyla hazırlanan albüm, çocukların olduğu kadar büyüklerin de ilgisini çekecek ve yararlı olacak niteliktedir.

Albümü oluşturan kitapların başlıkları şöyle: "Çiçekli Ağaçlar", "Meyve Ağaçları", "Yapraklı Ağaçlar", "İğne Yapraklı Ağaçlar".

Albümdeki her kitabın giriş bölümünde, "Ağaç nedir?", "Ağaçlar neler yapar ve nasıl yaşar?", "Ağaçlar nasıl sınıflandırılır?" soruları yanıtlanmakta ve kitabın içeriği açıklanmaktadır.

Her ağacın, bitkiler âlemindeki bilimsel adı olan Latince adı ve ait olduğu cinsi, sınıfı, ailesi belirtilmektedir. Ayrıca, ağaçların tanıtımına ilişkin ilginç bilgiler, ayırt edici özellikleri, anavatanı, Türkiye’de görüldüğü yerler ve yararlanma alanları hakkında bilgiler verilmektedir.

Ağaç Atlası

Kitabın yazarı, biyoloji alanına duyduğu ilgiyi, Türkiye’nin her ilinden bitki ve böcek örnekleri toplayarak geliştirmiş. Halen, İstanbul Üniversitesi Biyoloji bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmalarını sürdürüyor ve çeşitli dergilerde yazıları yayımlanıyor.

Yazarın yayımlanmış diğer kitapları; Böcek Atlası (2017), Fil Ozof’un Doğa Günlüğü (2017), Fil Ozof’un Bilim Günlüğü (2017), Yeşil Günlük (Zeynep Sevde ile 2018), Kafası Değişikler Atlası (Zeynep Sevde ile 2018), Hayvan Atlası (2022).

İlk basımı 2018 yılında yapılan Ağaç Atlası, Sümeyye Eroğlu İskit tarafından resimlenmiş.

Kitapta ağaçların sınıflandırılması, kıtalara göre yapılmış ve her kıtadaki ülkeler, o bölgeye özgü ağaçlarla anlatılmış. Böylece, toplam 52 ülkeden, 52 ağaç tanıtımı yapılmış. Her bir ağacın anlatımında, başlık için, ağacı niteleyen ve çocuklara çağrışım yapabilecek ilgi çekici isimler kullanılmış. Örneğin; "Yeşil Dev Şemsiye", "Ejderha Kanı Ağacı", "Bulutlara Dokunmayı Seven Katran: Lübnan Sediri" vb.

Kitabın arkasında, dünya haritası ve kitapta anlatılan ağaçların çıkartmaları bulunmaktadır. Kitapta bu ağaçlarla tanışan çocuklar, her ağacın çıkartmasını, harita üzerinde, ait olduğu ülkenin yerine yapıştırabilir ve tamamlanmış olan haritayı duvara asabilir.

Yerden Göğe Ağaçsın

Kitabın yazarı Nilay Yılmaz'ın yanı sıra, esere katkıda bulunanlar arasında; Resimleyen, Esra İlter Demir Bilek ve Botanik çizimleri yapan, Canan Atay da yer alıyor. Projenin bilimsel danışmanlığını, Prof. Dr. Ünal Akkemik üstlenmiş.

Kitabın içeriğine ilişkin ipuçları, arka kapak yazısında yer alıyor:

"Atalarımız, toprağın derinliklerine kök salan ve gökyüzüne doğru yükselen şeylere, 'ıgaç / yıgaç' demiş. Biz bugün onlara, 'ağaç' diyoruz. Hem derinlere hem de göklere doğru büyümek, çok güzel olmalı. Sen de her gün büyüyorsun, bir ağaç gibi."

Genelde 10 yaş ve üzeri yaşlar için tavsiye edilen kitapta, A’dan Z’ye sıralı halde, elli farklı ağaç tanıtılmaktadır. Ağaçların daha iyi ayırt edilebilmesini sağlamak amacıyla, genel görünümünün ve meyvesinin çizimleri yapılmıştır.

Ağaçlarla ilgili bilgilerin aktarımında, her bir ağacın kendi özellikleri hakkında konuşturulduğu anlatım biçimi uygulanmış. Her ağaçla ilgili bilgilendirmenin yanı sıra, ‘İlginç Gerçekler’ başlığı altında; geçmişte ve günümüzde ağacın faydaları, nerelerde kullanıldığı, nasıl yararlanıldığı gibi çeşitli bilgiler de sunulmaktadır.

Bu kitabı okuduktan sonra, dışarı çıktığınızda mahallenizde, çevrenizde ya da yakındaki ormanda bulunan ağaçlar, daha çok ilginizi çekebilir. Onlar hakkında daha fazla bilgi edinmek istediğinizde, başvurabileceğiniz bu kılavuz eserden yararlanabilirsiniz.